Jak skutecznie uczyć się języków – rady Dalajlamy (część 2)

Link do części pierwszej: Jak skutecznie uczyć się języków – rady Dalajlamy

7. “Kiedy uświadomisz sobie, że popełniłeś błąd, podejmij natychmiastowe kroki, aby go naprawić”.

W przypadku nauki języków obcych można tę radę zrozumieć na dwa sposoby.

Po pierwsze, gdy widzisz, że coś nie działa, staraj się to od razu naprawić. Nie zwlekaj, bo w przyszłości może być Ci ciężko skorygować pewne rzeczy. Gdy zautomatyzujesz już niewłaściwe wzorce wymowy i gramatyki, będziesz potrzebował dużo czasu, by wrócić na właściwą drogę. Dlatego staraj się poprawiać błędy od razu i szukać takich okazji, by móc sobie z tych błędów zdać sprawę.

Po drugie, jest to zachęta do stosowania prostej, ale niesamowicie skutecznej techniki, którą wykorzystują małe dzieci uczące się języka ojczystego. Gdy powiesz coś niepoprawnie i zostaniesz skorygowany przez nauczyciela lub rozmówcę, powiedz głośno poprawną wersję. Oto krótki dialog, który pozwoli to zaprezentować:

Uczeń: Idę do szkoła.

Nauczyciel: Mówi się: “idę do szkoły”.

Uczeń (powtarza): Idę do szkoły.

Większość z nas nie powtarza poprawnego zdania, przez co dużo słabiej zapada ono w naszej pamięci. Jeśli ktoś Ciebie poprawi, spróbuj powiedzieć raz lub kilka razy poprawne zdanie zaraz po nim.

8. “Spędź trochę czasu w samotności każdego dnia”.

W nauce języka bardzo pomaga czytanie i słuchanie. Pasywne umiejętności są paliwem dla naszych umiejętności aktywnych. Gdy spotkamy w tekście 10 słów, będziemy w stanie użyć w naszych wypowiedziach jedynie 2-3. Co zatem zrobić, byśmy mogli użyć tych słów więcej? Nic prostszego. Czytać lub słuchać, aby mieć możliwość poznać pasywnie tych słów 50 albo i więcej.

Słynny pisarz Stephen King dał kiedyś początkującym autorom radę, która zapadła mi w pamięci:

“Jeśli chcesz być dobrym pisarzem, musisz robić dwie rzeczy częściej niż wszystko inne: dużo czytać i dużo pisać. Nie znam żadnej innej drogi. Nie można tu pójść na skróty”.

– Stephen King

Zauważ, że King na pierwszym miejscu stawia czytanie. Aby pojawił się “output”, potrzebny jest “input”. Musimy najpierw zetknąć się z dużą liczbą zdań, żeby zacząć tworzyć własne.

Kolejnym krokiem jest natomiast ćwiczenie aktywnych umiejętności w praktyce, czyli w przypadku początkujących pisarzy po prostu pisanie.

Wielu z nas skupia się bardzo na aktywnych umiejętnościach – chcemy zacząć mówić w języku obcym i być w stanie już na pierwszej lekcji powiedzieć jak najwięcej. Aby to osiągnąć musimy jednak dostarczyć naszemu mózgowi odpowiedniego paliwa.

Gdy uczymy się języka, warto zatem poświęcić trochę czasu na czytanie i słuchanie, najlepiej w samotności, aby móc osiągać jeszcze lepsze rezultaty.

9. “Otwórz swoje ramiona na zmianę, lecz nie wypuszczaj swoich wartości”.

Wiele osób uczących się języka, zaczyna zachowyać się podobnie, jak mówiący w nim ludzie. Gestykulują jak Włosi, narzekają jak Francuzi, kiwają głową jak Hindusi (to ostatnie sam zresztą robię, gdy mówię po tamilsku lub w hindi)… Co więcej, w pewnym momencie z lenistwa zaczynają wplatać obce słowa także w swoje wypowiedzi w języku ojczystym.

Znasz to doskonale, jeśli pracujesz w korporacji i słyszysz o kolejnych “targetach” i “deadline’ach” na “conference callu”.

Pamiętam też, jak wielu moich znajomych na studiach, na których zajęcia odbywały się po francusku, używało na co dzień francuskich słówek lub zwrotów, gdy rozmawialiśmy po polsku. Było to łatwiejsze, gdyż nie wymagało wysiłku w poszukiwaniu odpowiedników z naszego języka.

Gdy uczymy się języków obcych, nie zapominajmy jednak o naszych korzeniach. Jedną z największych zalet poznawania innego języka jest to, że dowiadujemy się także dużo o naszym języku ojczystym. Gdy stykamy się z innymi kulturami i zwyczajami, zauważamy, że sami robimy pewne rzeczy nieco inaczej.

Wykorzystujmy zatem naukę języka obcego do jeszcze lepszego poznawania języka polskiego i naszych zwyczajów.

10. “Pamiętaj, że cisza jest czasem najlepszą odpowiedzią”.

Aby lepiej zrozumieć tę radę Dalajlamy, warto przytoczyć jeszcze jeden cytat, który jest mu przypisywany:

Gdy mówisz, powtarzasz tylko to, co już wiesz.  Gdy słuchasz, możesz się nauczyć czegoś nowego.

– Dalajlama

Jeżeli dopadło Ciebie “plateau” lub jeśli wydaje Ci się, że nie robisz już w nauce postępów, oznacza to, że powinieneś zmienić swoje podejście i dostarczyć nowych treści. Innymi słowy, to czas, gdy powinieneś zamilknąć i zacząć raz jeszcze słuchać.

11. “Żyj dobrym, honorowym życiem. Kiedy się zestarzejesz i pomyślisz o nim, będziesz mógł cieszyć się nim po raz drugi”.

Wspomnienia, o których mówi Dalajlama, dostarczają nam ogromną radość. Dzięki językom poznamy nie tylko nowych ludzi, ale także nowe miejsca. Wyjdziemy poza utarte turystyczne szlaki i dotrzemy tam, gdzie nikomu wcześniej nie udało się dojść.

12. “Kochająca atmosfera w domu jest fundamentem twojego życia”.

Nie jesteś w stanie osiągnąć sukcesu w żadnej dziedzinie, jeśli nie uporządkujesz swojego życia. Gdy stawiamy czoła nowym wyzwaniom, podejmujemy ryzyko, potrzebujemy miejsca, w którym odnajdziemy spokój i ciszę. Takim miejscem powinien być nasz dom.

Zanim zabierzesz się za naukę kolejnego języka, zadbaj o podstawy. Zaprowadź porządek w swojej codzienności, wyeliminuj złe nawyki i aktywności, które zabierają Ci czas. Wówczas nauka przyspieszy, a Ty osiągniesz dużo więcej, niż się spodziewasz.

Link do części trzeciej (rady 13-18)